Wat doet een omvormer eigenlijk?

De omvormer is het hart van de installatie. Zonder de juiste omvormer zal uw zonne-energie installatie minder stroom opleveren dan dat mogelijk is.

De omvormer zet de gelijkspanning die geproduceerd wordt door de zonnepanelen om in bruikbare wisselspanning die kan worden teruggeleverd aan het stroomnet.

Er kan gebruik worden gemaakt van verschillende soorten omvormers. Welke optie het meest geschikt is voor uw situatie hangt af van het type en vermogen van de zonnepanelen. Tevens de oriëntatie van het dak dat benut wordt en de wensen die u zelf heeft aan een installatie. Ook het financiële aspect kan een rol spelen in de keuze voor een bepaalde omvormer.

Welke types zijn er in hoofdlijnen

De centrale omvormer

Een centrale omvormer, ook wel stringomvormer, is een omvormer waarop de panelen in serie aangesloten worden. Het nadeel van een centrale omvormer is dat deze altijd uitgaat van het slechtst presterende paneel binnen de aangesloten serie. Wanneer er één paneel voor 50% in de schaduw ligt, dan zal de omvormer alle panelen binnen dezelfde serie terugschakelen naar 50% productie.

Deze omvormers kunnen dus goed toegepast worden als er op één dakvlak wordt gewerkt, zonder schaduw.

Er zijn ook centrale omvormers waarop 2 strings aangesloten kunnen worden. Per string heeft de omvormer een aparte MPP tracker, die er voor zorgt dat de maximale opbrengst per string behaald wordt.

 De centrale omvormer met optimizers.

Op verschillende types centrale omvormers kan ook gewerkt worden met optimizers.

Bij dit systeem wordt gebruik gemaakt van een centrale omvormer, en krijgt elk paneel een optimizer (MPP tracker). De optimizer zorgt er dan voor dat de inkomende en uitgaande (DC) stroom gelijk blijft. Mocht er dan één paneel deels in de schaduw liggen zorgen de optimizers ervoor dat dit verschil wordt aangevuld vanuit andere panelen. Bij een centrale omvormer passen de panelen die wel 100% presteren zich aan het paneel wat in de schaduw ligt.

Een mooi en bekend voorbeeld van centrale omvormers waarbij er gebruik wordt gemaakt van optimizers, is het systeem van Solaredge. Dit systeem is afhankelijk van de optimizers die achter elk paneel moeten worden geplaatst, elke optimizer heeft een MPP tracker die zorgt voor een zo hoog mogelijke opbrengst en het enige wat de centrale kast hoeft te doen is de gelijkspanning omzetten in wisselspanning.

Huawei centrale omvormer met optimizers

Onlangs hebben wij de omvormers van Huawei ook in ons verkoopbestand opgenomen, dit zijn volwaardige centrale omvormers waarbij we selectief optimizers kunnen toepassen. Deze omvormers hebben 2 ingebouwde MPP trackers, waar we optimizers aan toe kunnen voegen wanneer er bijvoorbeeld 3 van de 10 panelen wat meer in de schaduw liggen als de rest binnen de serie. Zo is het systeem minder storingsgevoelig en houden we de investeringskosten lager doordat niet ieder zonnepaneel een optimizer nodig heeft.

Micro omvormers

Micro omvormers worden het meest toegepast wanneer er gewerkt wordt op verschillende dakvlakken, of wanneer schaduw niet te vermijden is.
Er zijn verschillende fabrikanten van micro-omvormers, dit varieert tussen micro-omvormers met een aansluiting voor 1, 2 of 4 panelen.
Hierbij geldt dat elk paneel een aparte aansluiting en MPP tracker heeft, en dus afzonderlijk van elkaar worden aangestuurd en omgevormd. Hierbij spreken we ook wel van een parallel geschakeld systeem.
De micro-omvormers zijn zo klein dat ze achter de panelen gemonteerd worden, er komt dus alleen een kabel de woning binnen met (veilige) wisselspanning. Dit systeem is wel duurder dan een systeem met een enkele centrale omvormer. Wanneer we werken met micro-omvormers doen we dit meestal met de systemen van Enphase of APSystems.

 Wat is verder van belang bij de keuze voor een omvormer?

Het is belangrijk, en leuk, om het systeem te monitoren. Dit kan via het portaal van de producent van de omvormer. In dit systeem kunt u realtime monitoren wat de opbrengst van het systeem is, met een grafiek van de opgewekte energie in het verleden. Bij een systeem met een centrale omvormer krijgt u te zien wat de totaal opbrengst per aangesloten string is. Wanneer er optimizers worden toegepast of bij een systeem op micro-omvormers kunt u zien hoe elk paneel presteert.
Het is goed om af en toe te kijken in het monitoringsportaal. Mocht er onverhoopt een paneel stuk zijn of er is een storing, dan wilt u dit zo snel mogelijk weten om geen opbrengst mis te lopen

Levensduur en garantie van de omvormers

De centrale omvormers hebben gemiddeld 10 jaar garantie en een levensduur van ongeveer 12 jaar. Deze omvormers hebben te lijden onder de grote wisselingen in spanning en zullen het vaak na een jaar of 12 begeven.

De omvormer zal dan vervangen moeten worden, wat wel de mogelijkheid geeft om de investering die u nu doet opnieuw te overwegen. Het systeem moet zich dan ruim hebben terugverdient en u heeft er dan al enkele jaren extra profijt van gehad. De levensduur kan worden beïnvloed door omgevingsfactoren zoals de ruimte waar de omvormer opgehangen wordt. Hangt de omvormer in een afgesloten, warme ruimte? Dan komt dit de levensduur en rendement vaak niet ten goede. Warmte zorgt bij stroom voor weerstand waardoor de opbrengst lager wordt, en de omvormer het eerder zal begeven. De omvormer is omgevingslucht gekoeld dus houd hier rekening mee.

De optimizers en micro-omvormers hebben veelal 20-25 jaar garantie, waarbij het de bedoeling is dat ze even lang mee gaan als de zonnepanelen zelf.

Uitbreiden van het systeem

Bij een systeem met een centrale omvormer is het belangrijk dat u uw investering goed overweegt, een centrale omvormer wordt namelijk afgestemd op het vermogen van de panelen om goed te kunnen werken. Een centrale omvormer heeft een opstart spanning nodig om optijd te beginnen met het omzetten van gelijkspanning uit de panelen naar bruikbare wisselspanning voor in huis. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de piekspanning van de panelen. Er kunnen dan later panelen bijgeplaatst worden, maar omdat de omvormer dit vaak niet kan verwerken heeft dit weinig zin.

In eerste instantie een te grote omvormer gebruiken heeft ook weinig zin omdat de omvormer dan pas later op de dag zijn opstart spanning behaald. Vaak is een omvormer onder gedimensioneerd, dus kleiner dan het vermogen van de panelen, u verliest dan een overschot aan opbrengst van een enkele dag maar over het hele jaar wordt zo de hoogste opbrengst behaald. Een adviseur berekend dit per praktijksituatie.

De systemen waarbij gewerkt wordt met micro-omvormers kunnen wel op een later moment worden uitgebreid, omdat deze los van elkaar functioneren.

Bedenk dus goed voor de aanschaf van een systeem welke veranderingen in stroom gebruik u verwacht. Denk hierbij aan elektrisch koken, een warmte pomp, elektrische auto of een kind dat uit huis gaat.

Heeft u na het lezen van bovenstaande informatie nog vragen over de diverse omvormers of wilt u graag vrijblijvend een adviesgesprek en offerte ontvangen? Bel dan 033-258-7860 en maak direct een adspraak met een adviseur. Ook kunt u uw gegevens achterlaten in ons contactactformulier, dan spreken we elkaar op een later moment.